Kongres był wspólnym przedsięwzięciem Związku Miast Polskich i miasta Chełm.
Fundacja Miasto w imieniu Związku Miast Polskich aktywnie zaangażowała się w proces logistyczno-organizacyjny związany z przygotowaniem i zorganizowaniem Kongresu.
Celem Kongresu było podsumowanie dotychczasowych lokalnych i krajowych polityk rozwoju dedykowanych małym i średnim miastom (efekty wdrażanych polityk, analiza deficytów rozwojowych, wypracowanie wniosków i rekomendacji). Gośćmi Kongresu byli premier Mateusz Morawiecki i przedstawiciele rządu. W Kongresie uczestniczyło około 280 prezydentów, burmistrzów i innych przedstawicieli reprezentujących małe i średnie miasta. Patronat honorowy nad Kongresem objął Prezes Rady Ministrów oraz Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Partnerami samorządowymi był Związek Gmin Lubelszczyzny, Związek Gmin Pomorskich i Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski.
Premier Mateusz Morawiecki, który wziął udział w podsumowaniu II Kongresu Małych i Średnich Miast 21 kwietnia br., przypomniał trudną historię transformacji ustrojowej z perspektywy małych i średnich miast. Upadające zakłady pracy, olbrzymie bezrobocie i spowodowana tym emigracja zarobkowa młodych mieszkańców Polski lokalnej to obraz wielu mniejszych ośrodków miejskich, które w latach 90. i na początku XXI wieku zaczęły tracić funkcje społeczne i gospodarcze.
Odwrócenie tych tendencji przez wzmacnianie potencjału Polski lokalnej jest zadaniem zarówno rządu, jak i samorządu terytorialnego. Mają w tym pomagać wielkie programy inwestycyjne – pierwszym zadaniem jest budowa sieci dróg, bo bez dobrego dojazdu nie przyjdą inwestorzy. Premier zapowiedział też kontynuację programów inwestycyjnych, dających szansę rozwoju również mniejszym miejscowościom.
Z samorządowego punktu widzenia najważniejsza była zapowiedź premiera o rozpoczęciu prac w Ministerstwie Finansów nad wprowadzeniem udziału gmin w podatku ryczałtowym płaconym przez przedsiębiorców oraz zapowiedź przebudowy finansów samorządowych, tak aby samorządy mogły łatwiej finansować wydatki bieżące.
W wystąpieniach i debatach kongresowych oprócz przedstawicieli samorządów uczestniczyli również m. in.: Janusz Cieszyński, Minister Cyfryzacji; Paweł Szefernaker, sekretarz stanu, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji; Andrzej Gut-Mostowy, sekretarz stanu, Ministerstwo Sportu i Turystyki, pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. promocji polskiej marki; Tomasz Żuchowski, p.o. Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad; Ryszard Madziar, szef gabinetu politycznego Wicepremiera Jacka Sasina; Lech Sprawka, wojewoda lubelski.
Udział w Kongresie był też doskonałą okazją do wymiany doświadczeń miast w trakcie debat oraz podczas nieformalnych spotkań.
Podczas Kongresu, na uroczystej wieczornej Gali odbyło się także wręczenie wyróżnień dla najbardziej aktywnych miast w kategoriach – Miasto Lider Rozwoju i Miasto Lider Edukacji. Organizatorzy Kongresu postanowili wyróżnić małe i średnie miasta, w których w efekcie działań samorządu, innych instytucji publicznych, przedsiębiorców i mieszkańców powstało najwięcej nowych obiektów budowlanych oraz te, w których uczniowie systematycznie osiągali najwyższe wynik na egzaminie ósmoklasisty oraz które zapewniały racjonalny poziom finansowania edukacji.
Więcej na ten temat – www.miasta.pl
Kongres został objęty patronatem medialnym przez: Serwis Samorządowy PAP, Rzeczpospolitą, Rzeczpospolitą Życie Regionów, Super Tydzień Chełmski, Radio Lublin i Radio Bon Ton.
Partnerami Kongresu byli: Totalizator Sportowy, Fundacja ORLEN, PGE Energia Cieplna S.A., Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., Bank Gospodarstwa Krajowego, Aesco Group Sp. z o.o, Euro Innowacje Software sp. z o.o., SYSTEmEG Sp. z o.o., PM3D S.A., Flowbird Sp. z o.o., Rekord Sp. z o.o., M3Tech Sp. z o.o.
Relacja, prezentacje i zdjęcia znajdują się na stronie ZMP: www.miasta.pl
Relacja z obrad: www.youtube.com
Film z Kongresu: www.facebook.com